Devir, Satış, Ä°hraç ve Kiralama Ä°ÅŸlemleri
Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Devir İşlemleri
Yatırım teÅŸvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizat, belgenin tamamlama vizesinin yapılması kaydı ile alındığı tarihten itibaren 5 yıl süre ile satılamamaktadır. Bu süre içerisinde yapılacak satış veya kiralama iÅŸlemleri için bakanlıktan izin alınmalıdır.
Devir iÅŸlemi, yatırım teÅŸvik belgesi kapsamında temin edilmiÅŸ ve 5 yılını doldurmamış bir makinenin yine yatırım teÅŸvik belgesi sahibi baÅŸka bir firmaya KDV uygulanmadan satış iÅŸlemidir. Söz konusu iÅŸlemi yapabilmek için alıcı firma ve satıcı firma Bakanlığa baÅŸvurur.
​
BaÅŸvurunun incelenmesi esnasında satış yapılan belge kapsamında yatırım bütünlüÄŸünün bozulmama ÅŸartı aranır. ÖrneÄŸin satılan makine belge kapsamındaki yatırımın gerçekleÅŸmemesine neden oluyorsa bu devire izin verilmeyecektir. Bir diÄŸer opsiyon da yatırımın tamamının devir edilmesidir. Bu kapsamda teÅŸvik belgeli baÅŸka bir yatırımcıya tüm makineler devir edilebilir. Ayrıca, eÄŸer yatırım bütünüyle devir edilebiliyorsa teÅŸvik belgesinin tamamı da diÄŸer yatırımcıya devir edilerek teÅŸvik belgesinden alıcı firma yaralanabilir.
​
Devir iÅŸlemlerinin alanında uzman bir personel ile yapılması gerekmektedir. Uygun ÅŸekilde yapılmayan müracaatlar Bakanlık tarafından reddedilmektedir.
Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Satış İşlemleri
Yatırım teÅŸvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın 5 yıl süresince satışının yasak olduÄŸu önceki maddede belirtilmiÅŸti. Bu 5 yıl süresi içerisinde makinenin satışının gerekeceÄŸi bazı durumlar oluÅŸabilir. Örnek vermek gerekirse, makine yatırım için uygun çıkmayabilir, fazladan alınmış olabilir veya farklı bir modelle deÄŸiÅŸtirilmesi gerekebilir.
Buna benzer durumlarda yatırımcı makinesini satmak için Bakanlıktan izin için baÅŸvuru yapabilir. Satış izni baÅŸvurusu yapılırken satış iÅŸlemi için gerekçenin açık ve detaylıca açıklanması gerekmektedir. Satış izni sonrasında yatırımın nasıl tamamlanacağı ve söz konusu satışın yatırımın bütünlüÄŸünü bozmayacağına iliÅŸkin bilgi ve belge sunulmalıdır. Yapılan baÅŸvurudan sonra Bakanlık uzmanları gerekli incelemeyi yaparak uygun görüldüÄŸü takdirde satış izni verebilirler.
Satış izni iÅŸlemlerinin alanında uzman bir personel ile yapılması gerekmektedir. Uygun ÅŸekilde yapılmayan müracaatlar Bakanlık tarafından reddedilmektedir.
Yatırım TeÅŸvik Belgesi Kapsamında Ä°hraç Ä°ÅŸlemleri
Yatırım teÅŸvik belgesi ile temin edilen makine ve teçhizat 5 yılını doldurmadan satılamadığından yurt dışından getirilen ithal makineler, yatırım için uygun çıkmaması gibi durumlarda tekrar yurt dışına satıcı firmaya geri satılabilir, veya yurtdışında baÅŸka bir alıcıya temin edilen makinelerin satışı yapılabilir.
Bu iÅŸlemin gerçekleÅŸtirilmesi için söz konusu makine ve teçhizatın ihraç edilmesi için uygun bir sebebin bulunması ve yatırım bütünlüÄŸünün bozulmayacak olması hususlarının Bakanlık baÅŸvurusunda detaylıca irdelenmesi gerekmektedir. Yapılan müracaatın Bakanlık tarafından incelenmesinin ardından söz konusu makine teçhizatın Ä°hraç edilebilmesi için izin verilebilmektedir.
Devir ve satış iÅŸlemleri gibi ihraç iÅŸlemlerinde de bu konuda uzman kiÅŸilerle çalışılması gerekmektedir. Uygun yapılmayan baÅŸvuruların reddedilebileceÄŸi unutulmamalıdır.
Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Kiralama İşlemleri
Yatırım teÅŸvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatlar Bakanlık tarafından uygun görüldüÄŸü takdirde baÅŸka firmalara kiralanabilmektedir. Kiralama iÅŸlemleri çok yaygın yapılan iÅŸlemler olmayıp genellikle yatırımın tamamının kiralanması olarak uygulanmaktadır. Bu uygulamada yapılan yatırım tamamıyla baÅŸka firmaya kiralanarak o firmanın iÅŸletmesinde iÅŸlem yapılmaktadır. Bu durumda kiracı firma kiralayan firma için üretim yapmaktadır. Bu tür uygulamalarda eÄŸer sgk desteÄŸi gibi destekler belge kapsamında bulunuyor ise, bu desteklerden kiracı faydalanamamaktadır. Kiralayan ise iÅŸçi çalıştırmayacağı için faydalanamayacağından desteklerin kullanılamaması riski bulunmaktadır.
Bir diÄŸer yol ise alınan kalıp gibi makine teçhizatların alt yüklenicilere kiralanması ile uygulanmaktadır. Bu durum genellikle otomotiv ve beyaz eÅŸya üreticileri tarafından kullanılabilmektedir. Ancak çok yaygın deÄŸildir.
Kiralama iÅŸlemlerinin de titizlikle yapılması gerekmektedir. Bu konuda alanında uzman danışmanlarla çalışılması tavsiye edilir.