top of page

Yatırım Teşvik Belgesi Tanımı

Yatırım teşvik belgesi, tüzel veya gerçek kişilerin Türkiye sınırları içerisinde yapacağı yatırımların teşvik edilmesi ve özendirilmesi amacıyla oluşturulan bir belgedir.

Yatırım Teşvik Sisteminin Amacı

Yatırım teşvik sistemi 2012/3305 sayılı Karar kapsamında uygulanmaktadır. Bu kapsamda ülkemizde yapılacak yatırımların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca üretim ve istihdam artışı sağlanması en önemli amaçlardan biridir. Uluslararası rekabet alanında ise ülkemizi güçlendirecek Ar-Ge niteliği yüksek yatırımların desteklenmesi planlanmaktadır. 

​

Ülkemizde gelişmişlik düzeyinin yükseltilmesine yönelik ise, az gelişmiş bölgelere daha çok destek verilmesi suretiyle yatırımların artırılması hedeflenmektedir. Bu sayede bölgesel gelişmişlik farkı da azaltılmak istenmektedir. Örneğin yüksek teknolojili, ülkemiz açısından stratejik bir yatırım İstanbul’da da Iğdır’da da aynı oranda desteklenirken, Iğdır’da yapılacak yüksek teknolojili olmayan yatırım yine yüksek seviyelerde desteklenmesine rağmen İstanbul’da en az şekilde desteklenmektedir. 

​

Ayrıca yatırım teşvik sistemi kapsamında kümelenme ve çevre korumaya yönelik de tasarruflar yapılmış olup, bu alanda da ülkemizin güçlendirilmesi hedeflenmiştir. 

yatırıma teşvik belgesi nedir

Yatırım Teşvik Belgesi Alma Şartları Nelerdir?

Yatırım Teşvik Belgesi almak için gerekli belgeler bulunmaktadır. Bunlar;

​

-Yatırımcıyı temsil ve ilzama yetkili kişi veya kişilerce imzalı müracaat dilekçesi,

​

-Yatırımcıyı temsil ve ilzama yetkili kişilere ait noter tasdikli imza sirküleri, kamu kurumları ve şahıs şirketleri ile gerçek kişiler için imza beyannamesi,

​

-Örneğe uygun olarak hazırlanmış, her sayfası yatırımcıyı temsil ve ilzama yetkili kişi veya kişilerce imzalı ve kaşeli yatırım bilgi formu ve taahhütname ile makine ve teçhizat listeleri.

​

-Bakanlığa yapılacak müracaatlarda, gerekli meblağın Bakanlık Döner Sermaye İşletmesine ait belirtilen hesaba yatırıldığına dair belge, müracaatın yerel birimlere yapılması durumunda, meblağın yüz Türk Lirası tutarındaki kısmının ilgili yerel birim hesabına yatırıldığına, bakiye kısmının ise Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi hesabına yatırıldığına dair belge,

​

-Firmanın son ortaklık yapısını gösterir Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi örneği,

​

-Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılacak müracaatlar hariç olmak üzere, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca Türkiye genelinde Sosyal Güvenlik Kurumuna muaccel olmuş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığına veya tecil ve/veya taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına ve yapılandırmanın bozulmadığına dair Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimlerinden alınacak yazı veya Kurumun elektronik bilgi iletişim ortamından alınacak barkodlu çıktı,

​

-3/10/2013 tarihli ve 28784 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümlerine göre “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı” şartı aranması gereken yatırım konuları için Çevre ve Şehircilik Bakanlığından alınan Karar ve/veya Karara ilişkin yazı,

​

-Teşvik belgesi talebinde bulunulmadan önce yatırımın karakteristiğine bağlı olarak ilgili mevzuatı gereği diğer kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gereken bilgi ve belgeler,

​

-Stratejik yatırımlar için ayrıca, yatırım konusu ile ilgili olarak sektörel, mali ve teknik analizlerin yanında belirtilen kriterlerin her birinin yerine getirildiğini teşvik eden bilgi, belge, hesap ve tabloları içeren fizibilite raporu .

​

-Yatırımın sektörüne, büyüklüğüne veya teşvik uygulamalarına bağlı olarak Genel Müdürlükçe talep edilebilecek diğer bilgi ve belgeler,

​

-Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Portal Sistemi üzerinden doldurulacak olan ithal makine teçhizat listesi ve bu listeye ait başvuru numarası.

​

-1. ve 2. bölgede asgari 3 Milyon TL, diğer bölgelerde asgari 1,5 Milyon TL olmak üzere sabit yatırım tutarına sahip yatırım planları teşvik belgesi alabilmektedir. Bu yatırım tutarlarını sağlamak için 3 yıl ve 1,5 yıl uzatma hakkı olmak üzere 4,5 yıllık bir yatırım süresi düşünülebilir. 

Yatırım Teşvik Belgesi Destek Çeşitleri

​

Yatırım Teşvik Belgesi yatırımın türüne, tutarına, yatırım yerine ve kapasitesine bağlı olarak farklı şekillerde destekler sunmaktadır. Bu destekler 4 ana başlıkta toplanmaktadır. Bunlar aşağıda yer almaktadır:

​

  1. Genel Teşvik Uygulamaları

  2. Bölgesel Teşvik Uygulamaları

  3. Öncelikli Yatırımlar

  4. Stratejik Yatırımlar

Defterler

Genel Teşvik

​

Yatırım teşvik sistemi kapsamında, bölgesel teşvik uygulamaları, öncelikli yatırımlar ve stratejik yatırımlar kapsamında desteklenmeyen yatırımlar Genel Teşvik Uygulamaları kapsamında desteklenmektedir. Ancak, mevzuat kapsamında teşvik edilmesi mümkün olmayan yatırımlar genel teşvikten de faydalanamamaktadır. 

Genel Teşvik Uygulamaları kapsamında aşağıdaki destek unsurları sağlanmaktadır:

  • KDV İstisnası

  • Gümrük Vergisi Muafiyeti

Bölgesel Teşvik

 

Bölgesel Teşvik Uygulamalarında ise ülkemiz 6 bölge olarak değerlendirilmiştir. İllere göre belirlenmiş yatırım konuları bölgesel olarak desteklenebilmektedir. Örneğin, İstanbul ilinde metal işleme yatırımları bölgesel olarak desteklenmezken, Konya ilinde bölgesel olarak desteklenmektedir. Bölgesel teşvik kapsamına giren tüm yatırımlar bulunduğu bölge desteklerinden yararlanır. Ancak bazı ilçelerde ve OSB’lerde yapılacak yatırımlar bir alt bölge kapsamında desteklenebilmektedir. 

Bölgesel Teşvik Uygulamaları kapsamında aşağıdaki destek unsurları sağlanmaktadır: 

​

  • KDV İstisnası

  • Gümrük Vergisi Muafiyeti

  • Vergi İndirimi

  • SGK İşveren Hissesi Desteği

  • Faiz Desteği (1. ve 2. bölgeler hariç)

  • Yatırım Yeri Tahsisi

  • SGK İşçi Payı Desteği (Sadece 6. bölge)

  • Gelir Vergisi Stopajı Desteği (Sadece 6. bölge)

​

Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında bazı yatırımlar İstanbul hariç tüm bölgelerde 4. bölge desteklerinden faydalanmaktadır. Bu yatırım konuları: 

​

  • Makine üretimi yatırımları

  • Kimyasal madde üretim yatırımları

  • Elektrikli makine ve cihaz imalatı

  • Motorlu Kara Taşıtları İmalatı

  • Demiryolu Lokomotif ve Vagon İmalatı

  • Diğer Ulaşım Araçları İmalatı

Yatırıma teşvik süreçleri

Öncelikli Yatırımlar

​

​

Yatırım teşvik sisteminde belirlenen bazı yatırımlar ülkemizde tüm bölgelerde 5. bölge desteklerinden faydalanabilmektedir. Bu yatırımlar 6. bölgede yapılır ise 6. bölge destekleri verilmektedir. 

Öncelikli yatırımlarda sağlanan destekler bölgesel teşvik uygulamaları ile aynı olup 5. bölge desteği verilmektedir. 

​

Öncelikli yatırım listesi aşağıdadır:

  • Demiryolu, denizyolu veya havayolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığı

  • İlaç ve Tıbbi Cihaz üretimi yatırımları

  • Turizm gelişim bölgelerinde veya termal konaklama yatırımları

  • Savunma sanayi yatırımları

  • 1. grup harici madencilik yatırımları

  • Eğitim yatırımları

  • Ar-Ge ürünleşme yatırımları

  •  Motorlu kara taşıtları yatırımları

  • Madenlerden enerji üretimi yatırımları

  • Enerji verimliliğine yönelik yatırımlar

  • Atık Isıdan elektrik üretimine yönelik yatırımlar

  • Yer altı gaz depolama yatırımları

  • Karbon elyaf üretimi yatırımları

  • Test merkezi yatırımları

  • Maden arama yatırımları

  • Türbin, jeneratör ve rüzgar enerjisine yönelik kanat imalatı

  •  Slab döküm ve sıcak haddeleme yöntemi ile alüminyum yassı mamul üretimine yönelik entegre yatırımlar

  • Lisanslı depoculuk yatırımları

  • Nükleer enerji santrali yatırımları

  • Bazı Laboratuvarlar

  • Otomasyonlu sera yatırımları

  • Çevre Lisansına sahip yatırımlar

  • Huzurevi yatırımları

  • 500 Milyon TL üzeri 4. bölge desteği verilen yatırımlar

  • İhtisas Serbest Bölgede yazılım ve bilişim yatırımları

  • Ar-Ge ve çevre yatırımları

  • Veri merkezi yatırımları

  • Sismik izolatör yatırımları

Stratejik Yatırımlar

​

Ülkemizde ithalat bağımlığı yüksek, katma değerli yatırımların gerçekleşmesini sağlamak adına Stratejik Yatırım tanımı oluşturulmuştur. Bu kapsamda 4 ana kriteri sağlayabilen tüm yatırımlar stratejik yatırımlar kapsamında desteklerden faydalanabilmektedir. 

​

Bu kriterler: 

  1. Ürünün yurt içi üretim kapasitesinin ürünün ithalatından az olması

  2. Ürünün katma değerinin en az %40 olması

  3. Ürünün son bir yıllık ithalatının en az 50 milyon ABD Doları olması

  4. Yatırımın en az 50 Milyon TL olması

​

Stratejik yatırımlar kapsamında sağlanan destekler aşağıdaki gibidir: 

​

  • KDV İstisnası

  • Gümrük Vergisi Muafiyeti

  • Vergi İndirimi

  • SGK İşveren Hissesi Desteği

  • Faiz Desteği 

  • Yatırım Yeri Tahsisi

  • SGK İşçi Payı Desteği (Sadece 6. bölge)

  • Gelir Vergisi Stopajı Desteği (Sadece 6. bölge)

  • KDV İadesi

Ek Destekler

​

Yatırım teşvik mevzuatı kapsamında bazı yatırımlara ek destek sağlanabilmektedir. Bu kapsamda;

​

  • İmalat sanayi ve otel yatırımları tüm teşvik belgeleri türlerinde bina inşaat işlemleri için KDV istisnası kullanabilmektedir. 

  • İmalat sanayi yatırımları bölgesel ve üstü teşvikler kapsamında vergi indirimini 15 puan fazla kullanabilmektedir. 

Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Hangi Cins Yatırımlar Yapılabilir?

Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yapılan yatırım cinleri 5 başlık altında toplanmıştır. Bunlar;

Komple Yeni Yatırım

Komple Yeni Yatırım, mal ve hizmet üretimi kapsamında ihtiyaç duyulan makine ve teçhizat bulunan yardımcı tesisler ile birlikte aynı zamanda bina, inşaat, arazi ve arsa harcamalarını da içeren yatırımlardır. Üretim yapılan mevcut tesis ve mevcut tesis altyapısı ile yatırım yeri arasında bir bütünlük bulunmamaktadır.

 Tevsi Yatırım

Genişletme anlamına gelen tevsi kelimesi yatırım konusunda da kapasite artırılmasını ifade etmektedir. Mevcut yatırıma üretim için gerekli makine ve teçhizat gibi alımların yapılması tevsi yatırım kapsamındadır.

Modernizasyon Yatırımı

Tesisler içerisinde yer alan ve üretim faaliyetlerinde kullanılan makine, teçhizat ve diğer tüm araçların ürünün kalitesini artırmaya yönelik şekilde yenilenmesi Modernizasyon Yatırımı kapsamındadır. Eskimiş veya süresi dolmuş tüm üretim araçları bu doğrultuda yenilenir ve üretilen ürünün standardı artırılmış olur.

Ürün Çeşitlendirme Yatırımı

Mevcutta olan makine ve teçhizat kullanılarak üretilen üründe çeşitliliğe gidilmesi için yapılan yatırımlar Ürün Çeşitlendirme Yatırımları kapsamındadır. Kar sağlayacak tüm yeni ürünler bu sayede eldeki makine ve teçhizat sayesinde üretilebilir ve kar artırıcı etki verebilir.

Entegrasyon

Yatırımın konusu ve projenin özellikleri baz alındığında; aynı il, aynı tesis veya aynı yer içerisinde üretilen nihai mal için bütünleyici olan ara malın çıkması ve/veya üretilen nihai malın ara mal olarak kullanılabilmesi için yapılan yatırımlardır.

bottom of page